امام زمان (علیه السلام ) فرموده اند:

“هریک ازشمابایدآن کاری که اورابه محبت ما نزدیک می کند انجام دهد واز آنچه که موجب خشم وانزجار ماست دوری کند،زیراامر فرج به طورناگهانی صورت خواهد گرفت وآن هنگام است که توبه وبازگشت سودی نداردوپشیمانی ازگناه برای اوثمری نداردوازعقاب ما رهایش نمی سازد.

خداوند راه هدایت خویش رابه شماعطا کند والطاف ورحمت خود راجهت انجام کارهای نیک شامل حالتان سازد.”

الاحتجاج طبرسی ج3ص323

اول:غسل کردن درآب جاری وریختن سی کف آب برسر،که باعث ایمنی از جمیع دردها وبیماری هاست درتمام سال

دوم:کفی ازگلاب برروبزند تا ازخواری وپریشانی نجات یابدوقدری هم برسر خودبزندتا درآن سال ازسرسام ایمن شود.

سوم:دورکعت نماز اول ماه وتصدّق رابه عمل آورد.

چهارم:دورکعت نماز بخوانددررکعت اول بعد از حمد سوره فتح ودررکعت دوم بعد از حمد هر سوره ای که می خواهد بخواند تا حق تعالی جمیع بدی هارا درآن سال از اودورگرداندودرحفظ خداباشد تاسال آینده.

پنجم:دعاهایی که خواندن آن دراول ماه رمضان فضیلت بسیار دارد ودر مفاتیح الجنان به طور کامل ذکرشده است.

عده ای مانند همیشه غذا می خورند،فقط برای گرسنه نشدن ولذت بردن،سحری وافطاری می خورند.

عده ای هم علاوه برگرسنه نشدن،به خاطر نیرو گرفتن برای عبادت وبه قصد مستحب سحری وافطار می خورند.

عده ای هم سحری وافطاری می خورند زیرا خداوند چنین خواسته است وقدرت عبادت داشته باشند.

کارهایی مثل ذکر،کیفیت خوردن واعمال مستحبی دیگرمانند قرائت قرآن،دعا ونیایش راقبل وبعد ازسحری وافطاری انجام می دهند.

آدابی که در افطاری وسحری خوردن وجود دارد وباید رعایت شود:

قبل از شروع،"بسم الله الرحمن الرحیم"بگویدوبعدازآن سوره قدربخواند.

قبل از افطار باید دعایی بخواند که درکتاب اقبال نقل شده است ودرکتاب مفاتیح آمده است که قبل از افطار بگوید:

بِسمِ الله اللّهمّ لَکَ صُمنا وَعَلی رِزقِکَ اَفطَرنا فَتَقَبَّل مِنّا اِنَّکَ اَنتَ السَّمیعُ العَلیمُ

مفضل بن عمر از امام صادق(علیه السلام)نقل می کندکه رسول خدا(صلی الله علیه وآله)به امیر مؤمنان(علیه السلام) فرمود:

ای اباالحسن!به ماه رمضان چیزی نمانده است.قبل از اینکه افطار کنی ،دعایی رابخوان که جبرئیل به من تعلیم داد.جبرئیل به من گفت:ای محمد کسی که قبل از افطارروزه ماه رمضان،این دعا رابخواند،خداوند دعای اورابرآورده می کند،نماز وروزه اوراقبول کرده وده دعای اورامستجاب می گرداند،گناهان اورامی بخشد،غصه ها وگرفتاری های اورابرطرف می کند،حاجت های اورا برآورده ،واورابه هدفش می رساند،عمل اوراهمراه عمل پیامبران وصدّیقین بالا می بردودر روز قیامت چهره اورا نورانی تر از ماه شب چهارده قرار می دهد.

گفتم:آن دعا،چه دعایی است؟ گفت:"اللهم ربّ النّور العظیم…”

سفارش امام صادق (علیه السلام) به روزه داران این است:

“درهنگام روزه مرگ خودرانزدیک بدان،(وسعی کن)عملت باخضوع وخشوع همراه باشد،مانندبنده ای ترسان،ازخداوند بترس.دلت راازعیب وباطنت راازنیرنگ ها پاک کن.ازهرکاری درمورد غیرخدا،دوری کن وتنها خداراسرپرست خود بدان وتنها از خداوند قدرتمند بترس ودرهنگام روزه باتمام وجودبه یاد خداباش وقلبت رابرای خداوند خالی کن تامحبتِ زیادِ خودش را درقلبت قراردهدوهمچنین بدنت راآسوده کن تادستورات اوراانجام دهی”

درادامه،امام ازکارهایی مثل مخالفت کردن اعضای بدن درانجام اعمال منع شده،بخصوص زبان حتی ازمجادله وسوگند،منع کرده اند.

سپس درآخرروایت می فرمایند:

“زمانی فضیلت کامل درروزه به انسان می رسدکه به تمام آنچه گفتم،دسترسی پیداکنی وهرمقداری که کوتاهی کنی،ثواب روزه ات کم می شود.”

روزه ای که همراه باشرایط آن باشد،دارای آثاری است که نیاز به اندیشه دارد.کسی که آخرت رانزدیک بداند،قلبش خارج از مسائل دنیایی است،طوری که به فکرجمع آوری توشه برای آخرت است ودرصورتی که قلب اوشکسته باشدوخضوع وخشوع پیداکند،تمایلی به غیرخدانخواهد داشت ودلخوشی اوجز خداکسی نیست.بنابراین روزه چنین فردی بااین خصوصیات که روح،دل،بدن وتمام وجود اودریاد،محبت وعبادت خدامی باشد،جزءمقربین قرار می گیرد.

خداوندبرای یک روز هم که شده به حق دوستانش روزه ی این چنینی را ارزانی بدارد.

برگرفته از کتاب المراقبات حاج میرزا جوادآقاملکی تبریزی

گرسنگی برای کامل کردن نفس وشناخت خداوند به سالک،فایده های فراوانی دارد.روایات فراوانی در فضیلت گرسنگی وارد شده است که به برخی ازآن ها اشاره می کنیم:

پیامبراکرم(صلی الله علیه وآله)فرموده اند:"به وسیله گرسنگی وتشنگی بانفس خودبجنگید،حقیقتا پاداش این کار،مثل پاداش مبارزه درراه خداست عملی از گرسنگی وتشنگی در راه خدابهتر نیست وهمچنین فرموده اند:بهترین فرددرمیان شما درروز قیامت،کسی است که گرسنگی بیشتری کشیده وشناخت بیشتری نسبت به خداوند داشته باشد.”

درحدیث معراج آمده است که خداوند پرسید:ای احمد!آیاآثارروزه رامی دانی؟پاسخ داد:خیر.خداوند فرمود:نتیجه روزه کم خوری وکم گویی است وآن دوحکمت رافراهم می آورد،وحکمت،معرفت رابه دنبال داردوبه دنبال معرفت،یقین می آید وزمانی که بنده ای به یقین برسد،از اینکه روزگار راچگونه بگذراند،ترسی ندارد.درسختی وآسانی این مقام رضایت هایی نهفته است وکسی که براساس رضایت من رفتار کند سه خصلت رابه اومی دهم:شکری که نادانی به همراه آن نباشد،یادی که فراموشی نداشته باشدودوستی که دوستی مرابردوستی آفریدگانم ترجیح ندهد.زمانی که بنده مرادوست داشت،من هم اورادوست خواهم داشت،دوستی اورادردل بندگانم انداخته وچشم قلب اورابه وسیله بزرگیم باز می کنم وعلم مخلوقات خود رااز اوپنهان نمی کنم……

یکی از فواید گرسنگی جلا گرفتن قلب است،زیراسیری موجب زیادشدن بخار درمغز می شود که دراین حالت مغز حالتی مثل مستی پیدامی کند ،ضریب هوشی راپایین می آورد وازسرعت آن می کاهد وبرقلب هم تأثیر می گذارد،به طوری که قلب رانیز کور می سازد،اما گرسنگی موجب رقت وجلای قلب می شود ونوری درآن آشکار می شودوزمینه ساز اندیشه ای می شود که به شناخت منتهی می شودونوری درآن آشکار می گردد.

رسول اکرم(ص)می فرماید:"هرکه گرسنگی راتحمل کند اندیشه اش شکل می گیرد وتربیت می شود.”

مهمترین فواید گرسنگی

*تواضع وخشوع که اساس سرپیچی ها وسرکشی های نفس را با خوارشدن آن ازبین می برد.

*ازبین رفتن شهوت وامیال پست شهوانی که منشأگناهان کبیره وسبب نابودی انسان می شود.

*آمادگی برای انجام تمام عبادات

*مبتلا نشدن به بیماریهایی که به سبب غذاخوردن به وجود می آید.

*جمع آوری ثروت،مهمانی ،هدیه دادن،نیکی کردن ودیگرکارهای عبادی که نیاز به هزینه دارد.

*…ومهمترین فایده،تفکری است که همراه عمل می باشد.

برگرفته ازکتاب المراقبات عارف کامل حاج میرزا جوادآقاملکی تبریزی